انژکتور خودرو یکی از مهمترین اجزاء ماشین است که اغلب نادیده گرفته میشود، ولی نقش بسیار مهمی در کارکرد روان و بینقص موتور خودرو ایفا میکند.
اگر سیستم انژکتور خودرو معیوب باشد هیچ سوختی به پیشرانه نمیرسد و خودرو از کار خواهد افتاد. در ادامه با همراه مکانیک درک کاملی از عملکرد انژکتور ماشین و نحوه عیبیابی آن پیدا خواهید کرد.
انژکتور چیست؟
به زبان ساده، نقش انژکتور خودرو، رساندن سوخت به محفظه احتراق است. انژکتورها در حال حاضر جایگزین کاربراتورهایی شدهاند که سالها برای تحویل سوخت استفاده میشدند.
در حالی که کاربراتورها اساساً از خلاء برای کشیدن سوخت به داخل اتاق احتراق موتور استفاده میکنند، انژکتور ماشین بخشی از یک سیستم کامپیوتری است که سوخت را در فواصل زمانی معین به داخل محفظه احتراق میپاشد.
انژکتور ماشین کجاست؟
محل قرارگیری انژکتور خودرو به نوع سیستم تزریق سوخت بستگی دارد. در حال حاضر انواع مختلفی از سیستمهای تزریق سوخت وجود دارند، که میتوان آنها را در چهار دسته طبقهبندی کرد:
یک. تزریق سوخت تک نقطهای
یک سیستم تزریق تک نقطهای دارای یک انژکتور سوخت مشترک برای تمام سیلندرهای موتور است. این قدیمیترین و سادهترین شکل سیستم تزریق سوخت است.
به جای کاربراتور، تزریق تک نقطه ای از یک یا دو نازل انژکتور سوخت در بدنه دریچه گاز استفاده میکند، به همین دلیل به آن تزریق از طریق دریچه گاز Throttle-Body injection نیز میگویند.
در این روش برخلاف کاربراتور، دستور پاشش سوخت از ECU خودرو صادر میشود. اما یک نقطه ضعف بزرگ دارد، از آنجایی که تنها از یک انژکتور برای تمام سیلندرها استفاده میکند، عملکرد سوخترسانی در دورهای بالا مختل و در نتیجه کارکرد موتور نامیزان میشود.
دو. تزریق سوخت چند نقطهای
در فناوری تزریق سوخت چند نقطهای MPFI، به ازای هر سیلندر یک انژکتور وجود دارد. هر انژکتور در انتهای رانرهای منیفولد ورودی، درست قبل از سوپاپ هوا قرار میگیرد.
در این روش هر سیلندر حجم دقیقتری از سوخت را دریافت میکند و احتمال تراکم سوخت در خارج از منیفولد ورودی کمتر است و مصرف سوخت کاهش پیدا میکند.
این سیستمها سوخت را به صورت مستمر درون سیلندر میپاشند و قابلیت تنظیم میزان و زمان پاشش را ندارند.
سه. سیستم تزریق سوخت متوالی
سیستم تزریق سوخت متوالی تنها نقطه ضعف MPFI را از بین می برد و امروزه پرکاربردترین سیستم تزریق سوخت است.
نحوه قرارگیری انژکتورها در این سیستم کاملا مشابه تزریق سوخت چند نقطهای است، با این تفاوت که هر انژکتور تنها زمانی سوخت را تزریق میکند که سوپاپ هوا باز شود و برخلاف MPFI برای بقیه مراحل پاششی صورت نمیگیرد.
یک ECU حرکت سیلندرها را کنترل میکند و انژکتور خودرو فقط در صورت لزوم فعال میشود. در حال حاضر تزریق سوخت متوالی کارآمدترین سیستم سوخترسانی در صنعت خودروسازی است.
چهار. سیستم تزریق مستقیم سوخت
در این سیستم انژکتور خودرو به صورت مستقیم در محفظه احتراق سوار میشود. در روشهای قبلی سوخت از ناحیه پشت سوپاپ هوا تزریق میشد، ولی در سیستم تزریق مستقیم، سوخت دقیقاً در محفظه احتراق پاشیده میشود و احتمال بروز پیش سوزی و پدیده ناک (Knock) بسیار کمتر است.
در موتورهای دیزل، تزریق مستقیم سوخت از دهه ۱۹۲۰ استفاده شده است. اما پیشرانههای بنزینی با تزریق مستقیم از جنگ جهانی دوم به بعد دیده شدند.
در حال حاضر بعد از سالها فراموشی، خودروسازانی نظیر کیا و هیوندای در آخرین محصولات خود مثل اپتیما و سانتافه از سیستم تزریق مستقیم سوخت GDI استفاده میکنند.
انژکتور چگونه کار میکند؟
برای اینکه بدانید انژکتور ماشین چگونه کار میکند، باید توجه کنید که سیستم انژکتور خودرو دستورات لازم برای میزان و مدت پاشش خود را از ECU دریافت میکند.
در واقع سوخت با فشار ثابتی توسط پمپ بنزین، وارد فیلتر ورودی انژکتور میشود که در بالاترین قسمت آن قرار دارد. هنگامی که دستور پاشش از ECU صادر می شود یک آهنربای الکتریکی، پیستون کوچکی را در داخل انژکتور به حرکت در میآورد و باعث باز شدن دریچه میشود.
این دریچه به سوخت تحت فشار اجازه میدهد تا از طریق یک نازل کوچک به محفظه احتراق تزریق شود. این نازل به شکلی طراحی شده که سوخت را اتمیزه می کند. سوخت در این حالت به شکل غبارآلود و مه تزریق میشود و شانس بیشتری برای سوختن کامل دارد.
واحد کنترل الکترونیکی خودرو برای تشخیص میزان پاشش انژکتور اطلاعات زیادی را مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد. این اطلاعات از سنسور دور موتور، سنسور اکسیژن، سنسور فشار منیفولد، سنسور دمای موتور و… دریافت میشود.